२५ मार्च, २०११

मराठी हिंदीतील फरक

https://addons.mozilla.org/af/firefox/addon/hindi-spell-checker/

हिंदी भाषेसाठी बनलेला फायरफॉक्स स्पेलचेकर नुकताच माझ्या पाहण्यात आला. मी तो अर्थात लगेच वापरून पाहिला. त्यात मराठी / हिंदी भाषेतील एक मुलभूत फरक माझ्या लक्षात आला. टेक्निकल अंगाने व भाषाशास्त्राच्या दृष्टीनेही त्यात काही तथ्य असावे.
मराठी मध्ये जसे स, ला, ते, चा, ची, चे असे प्रत्यय लागतात तसे हिंदी भाषेत लागत नाहीत. त्यामुळे त्या भाषेतील स्पेलचेकरमध्ये केवळ पंधरा हजार शब्द असून तो स्पेल चेकर चांगला चालतो आहे. उदा..

भाषा की - भाषेची
भाषा का - भाषेचा
भाषा के - भाषेचे

मराठीत असे एका शब्दापासून अनेक शब्द बनतात तसे "तिकडे" बनत नाहीत. इकडे प्रत्येक शब्द स्वतःचे स्वतंत्र अस्तित्व राखतो, पण हिंदी / इंग्रजीत असे होत नाही बहुतेक!

for language
to language

यात लैंग्वेज हा शब्द बदलत नाही. तर फॉर, टू असे प्रत्यय बदलतात. यामुळे त्या दोन भाषा जवळच्या वाटतात तशी मराठीला इंग्रजी तांत्रिक द्रष्ट्या जवळची वाटत नाही.